Ijtimoiy majmua
Mamlakatimizda davlat byudjeti
xarajatlarining qariyb 60 foizi ijtimoiy sohani rivojlantirishga
yo`naltiriladi. U asosan moddiy ne`mat ishlab chiqarmaydigan sohalarni qamrab
oladi.
Shuningdek, unga aloqa xizmati ham
kiradi. Mazkur soha xizmat ko`rsatish sohasi ham deb yuritiladi.
Iqtisodiyotimizni barqaror rivojlantirishda xizmat ko`rsatish sohasi tobora
katta rol o`ynamoqda. Xizmat ko`rsatish sohalari tarkibi nihoyatda xilma-xil va
murakkab. Garchi iqtisodiyotning barcha sohalari aholining moddiy-ma`naviy
ehtiyojini qondirsada, ammo bunda xizmat ko`rsatish sohalarning o`rni
beqiyosdir. Uning bosh vazifasi aholiga maishiy xizmat ko`rsatishni
ko`paytirish hamda ularning turi va sifatini yaxshilashdir.
Iqtisodiyotning istalgan sohasiga
qarang, unda faoliyat yuritayotgan malakali kadrlarni xizmat ko`rsatish sohasi
(ta`lim) da tayyorlanganligiga guvoh bo`lasiz. Shuningdek, mehnatkashlarning
dam olishi, davolanishi xizmat ko`rsatish muassasalarida kechadi. Shu soha
sharofati bilan kadrlar kasalligi, ya`ni ish kunlarining yo`qotilishi kamayadi.
Bular o`z navbatida ijtimoiy mehnat unumdorligini yuksalishiga olib keladi.
Xizmat ko`rsatish sohasi insonning
madaniy-ma`rifiy ruhiyatini rivojlantirish bilan ulkan ijtimoiy ahamiyatga.
Xizmat ko`rsatish muassasalarini
joylashtirishda bir qator omillar rol o`ynaydi. Birinchidan, xizmat ko`rsatish
sohalari korxona va muassasalari aholi, asosan, qayerda gavjum bo`lsa, o`sha
joyda barpo qilinadi. Biroq har qanday aholi punktida barcha xizmat ko`rsatish
muassasalari bo`lavermaydi. Chunki bu soha xizmatiga muayyan miqdorda talabgor
bo`lishi shart. Chunonchi, aholisi oz, kichik qishloqlarda yirik
ixtisoslashtirilgan savdo ko`rxonalari yetarli samara bermaydi.
Ikkinchidan, xizmat ko`rsatish
muassasalarini joylashtirishda xizmatga talabning devriyligi ham jiddiy ta`sir
etadi. Ba`zi xizmat turlariga ehtiyoj kunlikdir. Bularga uy-joy konnunal
xizmati, maktabgacha va umumiy o`rta ta`lim muassasalari, savdo xizmati kiradi.
O`rtacha muddat (bir oyda bir necha bor) foydalaniladigan xizmat turlari ham
borki, ularga sartaroshxona, go`zallik uyi, kimyoviy tozalash, kinoteatr va
boshqalar kiradi. Boshqa xizmat turlari borki, ulardan yil davomida bir marta
va hatto, undan ham kam foydalaniladi. Jumladan, uzoq muddat foydalaniladigan
buyumlar xarid qilish yoki ularni ta`mirlash, sayyohlik xizmati, muzeyga borish
kabilar. Demak, xizmat ko`rsatishning davriyligidan xizmat ko`rsatish
korxonalarini joylashtirish tamoyillari yuzaga keladi.
Kundalik
xizmat ko`rsatish korxonasi uy yoki ish joy yaqinida bo`lishi kerak. Uzoq
muddat oralig`ida murojaat qilinadigan xizmat uchun sifat va xizmatning
xilma-xilligi muhimdir. Avtomobil, televizor xarid qilish yoki mutaxassis
shifokor istab, maxsus shu sohaga ixtisoslashgan ancha olisdagi muassasaga ham
murojaat qilinadi.
Xizmat
ko`rsatish sohasida hali talay muammolar ham bor. Bu, avvalo, xizmat ko`rsatish
muassasalarining geografik joylashuvida ko`zga yaqqol tashlanadi. Xizmat
ko`rsatish muassasalarining asosiy qismi shaharlarda joylashgan. Shuningdek,
shifobaxsh maskanlarni ekologik muhofaza qilish muammosi ham kengaymoqda.
Поделитесь ссылкой с друзьями выделив текст.
Заметили ошибку, тогда выделите ошибочный текст и нажмите клавишы CTRL + ENTER.