Turkiya Respublikasi 

Ma’muriy jihatdan 76 viloyatdan iborat. Davlat tuzumi - Respublika. Davlat boshlig`i - Prezident. U har 7 yilda saylanib, Qurolli Kuchlarning Bosh qumondoni vazifasini ham bajaradi. Hukumat boshlig'i — Bosh vazir. Qonun chiqaruvchi hokimiyati 2 palatali parlament (Buyuk Millat majlisi).

Aholisining soni 81,0 mln. kishi, o'rtacha yillik o‘sish sur’ati 1,0 foizga teng.

Din nuqtayi nazaridan islomga mansublar 99,8 % ni va boshqalar 0,2 % ni tashkil etadi.

Davlat tili - turk tili. Usbanizatsiya darajasi 70,1% ga teng.

Etnik tarkibi - 87% i turklar, 10% i kurdlar, 1,7 % i arablar, greklar va boshqa xalq vakillari. Mamlakatdan tashqarida 6 mln. turk yashaydi. Aholi zichligi 1 km.kv maydonga 105 kishidan to‘g‘ri keladi. Shahar aholisi 71,2% ga teng. Tabiiy o'sish har ming kishiga 15,9 kishidir. O'rtacha umrning davri erkaklarda 69 yosh, ayollarda 75 yoshga teng. Aholining 14 yoshgacha bo'lgan qismi 28%, 15-64 yoshgacha bo'lganlar 63 % ni, 65 yoshdan kattalari 8 % ni tashkil qiladi.

Turkiya - BMT, XVF, NATO ga a’zo.

Kichik Osiyo yarimoroli juda qadim zamonlardan boshlab shimol, janub, g`arb, sharq o`rtasida savdo va madaniy aloqalarni bog`lab turuvchi ko`prik bo`lgan. Miloddan avvalgi VIII-VI ming yilliklarda bu yerda dehqonchilik va chorvachilik rivojlangan. Miloddan avvalgi 3 ming yillikda birinchi shahar-davlatlar paydo bo`lgan. Jumladan, eng kuchlisi Xatti davlati bo`lgan. Keyinchalik bu hudud Iskandar Zulqarnayn qo`l ostida bo`ladi, I asrda esa u rimliklar qo`liga o`tadi. Keyinchalik Vizantiya qaramog`ida bo`ladi. XI asrda turk saljuqiylar, undan keyin esa Usmonli turklar qo`liga o`tadi. 1320-yilda Usmonli turklar imperiyasi shakllandi. 

1923-yil 29-oktyabrdan Turkiya mustaqil respublika bo`ldi. Poytaxti – Anqara shahri. Mamlakat tarixiy obidalarga boy. Masjidlar, ibodatxonalar, tarixiy muzeylar shular jumlasidandir. Mamlakatning g`arbiy va markaziy qismini Anadoli yassi tog`lari egallagan. Sharqiy qismida esa Armeniya yassi tog`lari yastanib yotivdi. 

Asosiy daryolari – Yoshil, Irman, Dajla, Frot, Araks, Chorax. O`rmonlar 15% maydonni egallaydi. Unda qayrag`och, archa, sarv daraxti, buk, eman, grab va butalar o`sadi. Hayvonlardan bug`u, olmaxon, yovvoyi cho`chqa, bo`ri, chiyabo`ri, ayiq, tog` echkisi, sirtlonlar yashaydi. Qushlardan qarg`a, burgut, laylak, qaldirg`och hamda ilon va kaltakesaklar keng tarqalgan.

Turkiya – industrial-agrar mamlakat. Mamlakatda xrom (dunyoda 3-o`rinda), surma, temir rudasi, volfram, mis, marganes, simob, boksit, oltingugurt qazib olinadi. Rangli va qora metallurgiya rivojlangan. Neftni qayta ishlovchi va kimyo zavodlarida mineral o`g`itlar, ishqorlar, uy-ro`zg`or, kimyo mahsulotlari ishlab chiqariladi. Mashinasozlikda yengil avtomobillar, yuk mashinalari, avtobuslar, qishloq xo`jaligi mashinalari, dengiz kemalari, stanoklar, elektr jihozlar ishlab chiqariladi. Zamonaviy oziq-ovqat va to`qimachilik, qurilish materiallari va sement sanoat korxonalari faoliyat ko`rsatmoqda. Teri-poyafzal, mebel va qog`oz ishlab chiqarish rivojlangan. Qishloq xo`jaligida bug`doy, arpa, suli, makkajo`xori, javdar, sholi, sabzavot ekinlari yetishtiriladi. Tamaki yetishtirishda dunyoda oldingi o`rinlardan birida turadi. Bog`dorchilik va uzumchilik keng rivojlangan. Bundan tashqari, choy, yong`oq ham yetishtiriladi. Chorvachilikda qo`ychilik, echkichilik, qoramolchilik, yilqichilik rivojlangan. Turkiya angor echkisi junini eksport qilish juhatdan oldingi o`rinlardan birida turadi. Ipakchilik va baliqchilik rivojlangan. Turizm juda yaxshi rivojlangan. 

Shaharlari: Istanbul, Anqara, Izmir, Adana, Bursa, Konya, Antaliya. Istanbul – turizmning yirik markazlaridan biri. Unga miloddan avvalgi VII asrda asos solingan. Dastlab Rim imperiyasi poytaxti bo`lgan. U paytda Konstantinopol deb ham yuritilgan. Hozirgi nomini 1930-yilda olgan. Shaharda muqaddas Sofiya muzeyi, ajoyib masjidlar bor. Vizantiya va musulmon arxitekturasi yodgorliklari ko`p. 

Turkiyaning transport tizimi taraqqiy etgan. Unda avtomobil transportining roli katta. Dengiz transporti rivojlangan. 

Eksportida mashina va avtobuslar, oziq-ovqat, yengil sanoat, elektrotexnika mahsulotlari, tamaki, quruq mevalar, qishloq xo`jaligi mahsulotlari yetakchilik qiladi.

Importida mashina uskunalari, xomashyo, transport vositalari va boshqalar ustun turadi. 

Pul birligi – Turkiya lirasi.