Egizaklar festivali: butun jahon bo’ylab kelgan egizaklarning ochiq bayrami
Har yili dunyoning turli mamlakatlarida, jumladan, Kanada, Meksika, Avstraliya,
Yangi Zelandiya, Hindiston, Fransiya, Buyuk Britaniya, Germaniya, Polshada egizaklar
festivallari o’tkazib turiladi. Ammo bu kabi festivallarning eng mashhuri har yili
avgust oyida AҚShning Tvinsburg shahrida minglab egizaklar
ishtirokida bo’lib o’tadi. Bu shaharga butun dunyodan egizaklar tashrif buyuradi.
Har yili o’tadigan shouga nafaqat egizaklar, balki psixolog, shifokorlar, olimlar
ham katta qiziqish bilan qaraydi. Olimlarning fikricha, ilmiy tadqiqotlar uchun
ayni shu festival katta ahamiyat kasb etadi. Bu yilgi festival 5 avgustda boshlandi.
Har yili festival biror-bir mavzuga bag`ishlanadi. Bu yilgi tadbir fazoviy sarguzashtlarga
bag`ishlandi. Fantastik filmlar qahramonlari, robotlar, astronavtlar, g`alati maxluqotlar
bu yil shahar ko’chalarini «egallab» oldi.
Tvinsburg shahriga XIX asrning boshlarida asos solingan. Nomi Milsvill bo’lgan shaharga ilk bor tashrif
buyurganlar orasida aka-uka Aaron va Moisey Uilkoslarning borligi bois ham shahar
shuhrat qozondi. Millsvil nomi allaqachon odamlarning yodidan ko’tarilgan. Aka-ukalar
birgalikda ish yuritishar ekan, ahil-inoqlikda bir uyda istiqomat qilishgan va opa-singillarga
uylanishgan. Boyliklari ham o’rtada bo’lgan. Farzandlarining soni ham bir xil bo’lgan.
Ular o’zlari amalga oshirayotgan barcha ishlardan faxrlanishgan. Moisey va Aaron
Uilkoks shu qadar o’xshash edilarki, ularning eng yaqin do’stlari xam ajratishga
qiynalishardi. (Shuni oldindan aytib o’tish kerakki, ular bir xil kasallikka chalinishgan
va bir kunda vafot etishgan, shu sababli ham bitta qabristonga dafn etilgan).
Ular 1819-yilda,
agar shahar nomi Tvinsburg deb o’zgartiriladigan bo’lsa, u xolda maktab uchun yerlarini
taqdim qilishga va mablag` berishga va’da berishdi. Shahar ma’muriyati ularning
qo’li ochiqligidan foydalanib qolishga qaror qildi va shu tariqa shahar nomi o’zgartirildi.
Oradan 100 yil
o’tib, ya’ni 1976-yilda shahar rasmiylari Egizaklar festivalini o’tkazishga qaror
qildi. O’shanda uyushtirilgan tadbirda ilk bor 36 juft mahalliy egizak ishtirok
etgan edi. Bu tadbir butun mamlakat bo’ylab tarqaldi. Shov-shuvlar o’z samarasini berdi. Oradan bir yil o’tib festivalga
qiziquvchilar ko’paydi. 2015 yilda butun dunyodan kelgan 18 ming juft egizak qatnashdi.
Shu tariqa kichik shaharning nomi butun dunyoga
mashhur bo’ldi.
Shahar Ogayo shtatida
joylashgan. Har yili bu yerga nafaqat ikki nafar aka-uka, opa-singil, aka-singil,
opa-uka, balki uchlik,to’rtiliklar ham keladi.
Festival doirasida turli tuman quvnoq konkurslar o’tkaziladi. Unda egizak bo’lmish
yoshu qari ishtirok etadi. Har bir ishtirokchi festivaldan nimalardir olishga va
nimadir qo’shishga intiladi.
Festival o’tkazish
an’anasiga qiziqish shu qadar kuchaydiki, rasmiylar Tvinsburg shahrida Egizaklar
Muzeyi ochishga qaror qildi.
Tadbirda egizak
bo’lmaganlar ham ishtirok etib, zavq olishi mumkin. Buning uchun bir kunga 3 dollar
to’lash kerak bo’ladi. Festivalda ishtirok etishdan avval, egizaklar albatta ro’yxatdan
o’tish kerak bo’ladi. Ro’yxatga olish tadbiri festivalning birinchi ish kuni erta
tongda bo’lib o’tadi. Ikki egizak 15 dollar, uch egizak esa 22,50 dollar to’lashi
kerak. To’rt egizak bo’lib tug`ilganlar esa 30 dollar to’lab ro’yxatdan o’tadi.
Beshovlon esa 37,50 dollar to’laydi.
Festivalga tashrif
buyurganlarning boshi aylanib ketishi mumkin. Ular har qadamda bir xil libosdagi,
bir xil chehralarni ko’rishga majbur. Bir necha kun davomida Tvinsburg egizaklar
poytaxtiga aylanadi. Turli jins va yoshdagi egizaklar o’zlarining iqtidor va qobiliyatlarini
namoyish qilishga intiladilar.
Tvinsburgda egizaklar tez-tez dunyoga keladi. Ammo bu borada Braziliyaning Kandidu-Godoy
shahriga yeta olmasa kerak. Ayni damda olimlar bu masala ustida bosh qotirishmoqda.
Sharofiddin To’laganov
