Ruanda - darozlar diyori
Pigmeylar yashaydigan nam va diqqinafas o‘rmonlami tarketib bir kun yurilsa, Afrika Shveytsariyasiga yetib kelinadi. Bu yerning havosi toza, beg‘ubor, quruq. Kunduzlari ortiqcha issiq emas, tunlari salqin bo`lib, kishiga orom bagishlaydi. Ana shunday joyda ruanda qabilalaridan biri — vatusslar yashaydi.
Erkak vatussning bo‘yi 2-2,5 metr keladi. Odatda, daroz odam qo‘polroq va beso‘naqay bol`adi; vatusslar bunday emas. Bu bahaybat odamlaming kelishgan qaddi-qomati, mardonavor, salobatli ko‘rinishi, yengil qadam tashlab yurishi kishini hayratda qoldiradi.
Vatusslar bayram kunlari kumush va tilla rangda tovlanib turadigan yoki keng qizil yo‘lli oq gazlamadan tikilgan uzun kiyim kiyadi. Bu kiyimlar o‘zlariga juda yarashib turadi. Vatusslar orasida to`la erkak yoki ayolni uchratmaysiz, ammo bolalarining hammasi lo‘ppi, do‘ndiq bo`ladi. Bolalarga yoshligidan yangi sog`ilgan sut yoki qatiq ko‘p ichiriladi.
Bolalar katta bo`ganlarida ham sut mahsulotlar ular ovqatining asosiy qismini tashkil etadi, sutli ovqatlarga banan, sabzavot, ba’zan go‘sht qo‘shiladi. To‘yimli ovqat yeganligidan bolalar tez o‘sib rivojlanadi.
Vatusslar - tug‘ma chorvador; shunga ko‘ra ularning hayotida mollar birinchi darajali ahamiyatga ega. Ular o‘zlari ning shoxli mollari — zeb ularga haddan tashqari mehribon. Bayramlarda «Mollar namoyishi» o‘tkaziladi. Egalari o‘z mollarining barcha fazilatlarini baland ovoz bilan aytib, ko‘riklar o‘tkazadilar.
